মেৰে ৰস্ক-এ-কমৰ

মেৰে ৰস্ক-এ-কমৰ..মজা আ গয়া
                                          বীৰ্কে বি. থাপা

         নাৰীৰ ৰূপ-সৌন্দৰ্যৰ বৰ্ণনাত উৰ্দু কবিসকলক কোনে চেৰ পেলাব পাৰে?উৰ্দু কবিসকলৰ ভাৱ প্ৰকাশৰ ষ্টাইল,গভীৰ অাৰু সূক্ষ্ম চেতনা,দুষ্টালি পূৰ্ণ 'অান্দাজ', কটাক্ষ,ব্যাকুলতা…উফ্…মোৰ ইমান ভাল লাগে যে বুজাব নোৱাৰোঁ।
         উৰ্দু সম্পূৰ্ণ বুজিব নোৱাৰাটো মোৰ এটা ডাঙৰ দুখ।তথাপিতো অৰ্থ ভাঙি ভাঙি কেতিয়াবা উৰ্দু কবিতা-শ্বেৰ-শ্বায়েৰী-গজলবোৰ বুজিবলৈ/হৃদয়েৰে অনুভৱ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰোঁ…
         উৰ্দু কবিৰ ভাৱ-প্ৰকাশৰ অান্দাজেই সুকীয়া…অাপুনি-মই ভাবি থকা কথাকেইচোন কৈছে,অথচ কথনশৈলীৰ  কি বেহতৰিন স্টাইল উৰ্দু কবিৰ!অন্য কোনো ভাষালৈ অনুৰূপ ভাৱ-অনুভূতিৰে অনুবাদ কৰিব নোৱাৰা শব্দ অাৰু বাক্যসজ্জাৰ ম্যেজিকেল স্ট্ৰাকচাৰ/যাদুকৰী গাঁথনিৰে নিৰ্মিত প্ৰতিটো শ্বেৰ-শ্বায়েৰী-গজল।
        উৰ্দু কবিতাৰ মায়াময় পৃথিৱীত মোৰ অাটাইতকৈ প্ৰিয় কবি হৈছে চাহিৰ লুধিয়ানবি।চাহিৰ লুধিয়ানবিৰ জীৱন -কাহিনীও তেওঁৰ শ্বেৰ-শ্বায়েৰীৰ দৰেই অত্যন্ত মনোৰম।তেওঁৰ গীতৰ এটা কথা মোৰ বিশেষকৈ ভাল লাগে যে অন্য উৰ্দু কবি-গীতিকাৰৰ বিপৰীতে তেঁৱেই সম্ভৱত: এনে এজন শ্বেৰ যি কেৱল নাৰীৰ ৰূপ-সৌন্দৰ্য বা প্ৰেমকে বিষয়বস্তু হিচাপে নলৈ দীন-দৰিদ্ৰ/ নি:স্বজনৰ দুখ-যন্ত্ৰণাকো বয়ান কৰিবলৈ দশক-দশকজুৰি অান্তৰিকতাৰে চেষ্টা কৰি গৈছিল।হিন্দুস্থানৰ প্ৰতি থকা তেওঁৰ প্ৰেমো অতুলনীয়।
       ব্যক্তিগত প্ৰেম-দুখ-যন্ত্ৰণাৰ কথা যদি কওঁ তেন্তে চন্দন দাস,পংকজ উধাচ অাৰু জগজিৎ সিং মোৰ প্ৰিয় গায়ক।মই অাজিও কেতিয়াবা অামন-জিমন সন্ধিয়া ল' ভলিউম চাউণ্ডত জগজিৎ সিঙৰ গজল শুনি হেৰাই যাওঁ অন্য এখন পৃথিৱীত……
       সম্প্ৰতি নতুন প্ৰজন্মৰ মাজত খুবেই জনপ্ৰিয় হৈ পৰা 'মেৰে ৰস্কে কমৰ' গীতটি শুনি ময়ো বৰ অামেজ পাওঁ……সঁচাকৈয়ে ভাল লগা এটি গীত।হাঁহি উঠা কথা যে ,মোৰ অল্প উৰ্দু জ্ঞানেৰে প্ৰথমে 'ৰস্কে কমৰ' বুলি কওঁতে পুৰুষৰ দৃষ্টিক যুগে যুগে প্ৰলোভিত কৰি অহা নাৰীৰ কঁকালৰ কথাকে কোৱা হৈছে বুলি ভাৱি অাছিলোঁ,পাছত গীতটিৰ বিষয়ে অাৰু অধিক কথা জানিবলৈ Google search কৰাতহে প্ৰকৃত অৰ্থ জানিব পাৰিলোঁ।Ajay Devgan অাৰু Ileanaঅভিনীত বলিউদ ছবি 'বাদশাহ'ত থকা এই গীতটিৰ ৰচক হৈছে পাকিস্তানৰ বিখ্যাত গীতিকাৰ Fana Buland Shehri ।গীতটিৰ মিউজিক কম্প'জিশ্যন কৰিছিল নুচৰত ফাটেহ অালি খানে।গুগলত কিন্তু এইগৰাকী কবিৰ জীৱন সম্পৰ্কে বিশেষ তথ্য মই একোৱেই বিচাৰি নাপালোঁ। অৱশ্যে তেওঁ লিখা অজস্ৰ কবিতা অাৰু গীতৰ সংগ্ৰহ গুগলত অাছে।
        ইউটিউবত অাকৌ গীতটিৰ ৰচক  Qamar Jalalabadi বুলিহে এঠাইত পালোঁ।গুগলত তেওঁৰ জীৱন সম্পৰ্কে যথেষ্ট তথ্য অাছে,কিন্তু 'মেৰে ৰস্কে কমৰ' গীতটি যে তেৱেঁ লিখা সেই বিষয়ে কোনো নিৰ্ভৰযোগ্য তথ্য মই নাপালোঁ।দুয়োজন একে ব্যক্তি যদিও নাজানোঁ…ভালদৰে খুচৰিলে নিশ্চয় ওলাব।
উল্লেখযোগ্য যে,উৰ্দুত থকা 'ৰস্কে কমৰ'ৰ প্ৰকৃত ৰূপ হৈছে -'ৰস্ক-এ-কমৰ'( Rasq-e-qamar)-অৰ্থাৎ ৰস্ক মানে ঈৰ্ষা অাৰু কমৰ মানে জোন।ৰস্ক-এ-কমৰৰ অৰ্থ হৈছে জোনৰ ঈৰ্ষা।কবিয়ে এই শব্দটোৰে তেওঁৰ সুন্দৰীপ্ৰেয়সীক বুজাইছে যি প্ৰেয়সীৰ সৌন্দৰ্যক জোনেও অানকি ঈৰ্ষা কৰে।অামি অল্প উৰ্দুৰ জ্ঞানেৰে ভবাৰ দৰে কবিয়ে তেওঁৰ প্ৰেয়সীৰ কঁকাল-চকালৰ কথা ইয়াত কোৱা নাই।এতিয়া ৰাহত ফাটেহ অালি খাঁৰ কণ্ঠত বাণীবদ্ধ মূল গীতৰ পৰা মোৰ ভাল লগা 'দুটামান শাৰী তলত তুলি দিলোঁ---অনুবাদ কৰাৰ সাধ্য মোৰ নাই…
*mere rashk-e-qamar tu ne pehli nazar, jab nazar se milaaii maza aa gaya

*aankh un ki lari yuun meri aankh se, dekh kar yeh laraaii maza aa gaya

*us ne sharma ke mere sawaalaat pe, aise gardan jhukaaii maza aa gaya

*apne haathon se us ne meri qabar par, chaadar-e-gul charhaaii maza aa gaya……

এৰা,গীতটি শুনি সঁচাকৈয়ে 'মজা অা গয়া…'!